KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CHÒ CHỈ
(Parashorea chinensis Wang Hsie)
|
1. Mô tả giống *Tên: Chò chỉ có tên khoa học là Parashorea chinensis Wang Hsie, là cây gỗ lớn thuộc họ Dầu (Dipterocarpaceae). * Giá trị: Gỗ cứng, nặng, ít bị mối mọt. Vỏ cây có nhựa dầu thơm. Gỗ chò chỉ vàng nhạt hay hơi hồng, rất bền, chịu nước, chịu chôn vùi, dùng làm cột nhà để xây dựng và đóng đồ đạc. Dáng đẹp có thể làm cây đường phố * Đặc điểm hình thái |
|
Cây gỗ to, có thân hình trụ thẳng, cao 45 - 50 m, đường kính 0,8 - 0,9 m, chiều cao dưới cành đến hơn 30 m. Tán thưa, gốc có bạnh vè nhỏ. Võ màu xám, nứt dọc nhẹ. Thịt vỏ vàng và hơi hồng, có nhựa và có mùi thơm nhẹ. Cành lớn thường bị vặn. Lá hình mác hay bầu dục, có lá kèm sớm rụng; gân bậc hai 15 - 20 đôi, song song, nổi rõ ở mặt dưới. Mặt dưới lá và trên các gân có lông hình sao. Cụm hoa lông ở đầu cành hay nách lá. Hoa nhỏ có mùi thơm đặc biệt. Quả hình trứng, có mũi nhọn do gốc vòi nhụy tồn tại, mang 2 cánh to, 3 cánh nhỏ. Hạt 3 - 4.
* Đặc điểm sinh thái: Là cây ưa sáng, ở rừng nhiệt đới ẩm thường xanh (độ cao dưới 1.000 m), thường mọc ở vùng bằng phẳng ven suối hay chân núi. Phân bố ở nhiều nước Đông Nam Á, nam Trung Quốc. Ở Việt Nam, gặp từ Thừa Thiên - Huế trở ra, tập trung ở Nghệ An, Hà Tĩnh, Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang, Tuyên Quang.
2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc
*Thời vụ trồng
Trồng cây vào mùa mưa, tuy nhiên không trồng vào những ngày mưa to. Ở miền Bắc thường trồng vào vụ Xuân hè hoặc Hè thu, ở miền Trung và Tây Nguyên thường trồng vào mùa mưa.
*Tiêu chuẩn cây con
Cây con phải đủ 5-7 tháng tuổi, chiều cao đạt 50- 70 cm, đường kính gốc 0,3-0,5 cm. Cây có lá, ngọn phát triển bình thường, không bị cong queo sâu bệnh.
*Phương thức trồng
Có thể trồng làm giàu rừng theo rạch hoặc theo đám hoặc trồng thuần loài hoặc hỗn loài với các loài cây lá rộng bản địa khác nhau.
- Trồng làm giàu rừng với mật độ 450-500 cây/ha. Nếu trồng theo đám thì cự ly giữa các cây là 3x4m, nếu trồng theo rạch thì trong mỗi rạch trồng 1 hàng cây, cây cách cây trên hàng là 4m.
- Trồng thuần loài: Thường trồng với mật độ 830 cây/ha (3x4m).
*Làm đất
Cuốc hố 40x40x40 cm. Cuốc hố 1 tháng trước khi trồng. Lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày kết hợp với bón lót 0,1-0,3 kg phân NPK/hố.
*Kỹ thuật trồng
- Chọn cây con đủ tiêu chuẩn để trồng, xé bỏ vỏ bầu và không làm vỡ bầu trước khi trồng.
- Lấy đất mặt gần hố, đặt cho cây ngay thẳng giữa hố, mặt trên bầu ngang với mặt đất, lấp đất đầy mặt hố, ấn chặt đất xung quanh bầu.
* Kỹ thuật chăm sóc
Chăm sóc rừng trồng trong 3 năm, mỗi năm 2 lần: Lần 1 vào đầu mùa mưa, lần 2 vào đầu mùa khô.
- Biện pháp: Phát dọn dây leo, cây bụi, cỏ dại trong rạch trồng cây. Xới đất xung quanh hố với đường kính rộng 60- 80 cm, năm sau rộng hơn năm trước 10 cm, khi xới kết hợp với bón thúc từ 0,1-0,3 kg NPK/cây, bón vào lần chăm sóc đầu tiên và bảo vệ không cho người và gia súc phá hoại cây trồng.
3. Phòng trừ sâu, bệnh hại
- Đối với các loại sâu hại: Ong ăn lá, bướm phượng, xén tóc, bọ trĩ vân lưới, ngài,..thì dùng các biện pháp bảo vệ các loài thiên địch, thu hái bằng túi tập trung và đốt đi, phun Dipterex 0,2%, DDVP 0,1% hoặc dùng các chế phẩm sinh học để loại trừ
+ Phòng chống mối: (Dùng LORSBANE-50EC hoặc SUMICIĐINE-20EC) 4 lít thuốc pha tỷ lệ 70 lít nước-phun vào hố trước khi trồng 10 - 15 ngày.
+ Phòng chống dế: Dùng bả gồm 90% cám gạo rang + 10% phân ngựa, bò khô + 11/000 BAĐAN-95 sp, vê viên băng hạt đậu tương, rắc mỗi gốc 2 viên sau khi trồng
-Bệnh đốm than: Bệnh ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây và mỹ quan. Để phòng trừ bệnh, phải cắt bỏ là bệnh và đem đốt. Trước khi bị bệnh phun Boocđô 1%, sau khi phát bệnh phun Daconil liên tục 2-3 lần trong 10 ngày.
- Bệnh đốm xám: Thường gây ra ở mép lá và ngọn lá, lá khô nứt ra và rụng dần. Ban đêm, trên lá có các chấm nhỏ màu vàng, rồi lan rộng thành đóm màu nâu sẫm hoặc nâu, về sau thành màu trắng xám. Để phòng trừ, cần tăng cường quản lý, bón phân P, K, kịp thời cắt bỏ lá bệnh và đốt đi; phun thuốc phòng bệnh đốm xám bằng Topsin 0,1%.
- Bệnh khô cành: Trên cành non có các đốm màu hạt dẻ, hình bầu dục. Đốm bệnh phát triển mạnh làm cho cành bị khô, lá rụng. Bệnh nặng có thể làm cho cây bị trụi lá, dễ gãy, gặp mưa bão cành gẫy hàng loạt. Cần tỉa thưa, bón phan hợp lý, phun Boocđô 1% đề phòng xâm nhiễm, phun hợp chất lưu huỳnh vôi 0,3-0,50 Be, hoặc Zineb 0,2%.
4. Khai thác, sử dụng
Gỗ chò chỉ tuổi trên 15 năm có thể cho khai thác lấy gỗ
