KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY MỠ
(Manglietia conifera)
|
1. Mô tả giống * Tên: Cây mỡ có tên khoa hoc là Manglietia conifera thuộc họ Mộc lan (Magnoliaceae). * Giá trị sử dụng: Gỗ mỡ trắng hoặc vàng nhạt, mềm nhẹ, tỷ trọng ở độ ẩm 15% là 0,480. Dăm mịn, thịt đều, ít co rút, nứt nẻ, ít bị mối mọt và mục. Chịu được mưa nắng, dễ cưa xẻ, bào trơn, tiện, chạm trổ, bắt sơn, đóng đinh. Là loại gỗ tốt được nhân dân ưa chuộng. Thường gỗ mỡ được dùng vào nhiều công việc: Làm cột, kèo nhà, |
|
làm đồ mộc, bàn ghế, gường, tủ, công nghệ dán lạng, bút chì.
* Đặc điểm hình thái:
Mỡ là cây gỗ lớn thường xanh cao tới 25-30m, đường kính ngang ngực 30 cm và có thể tới 50-60 cm. Thân tròn rất thẳng, vỏ màu xám bạc, thịt màu trắng có mùi thơm. Thân cây đơn trục, một ngọn chính, lúc non có hình tháp. Cành nhỏ mọc quanh thân. Lá đơn mọc cách, phiến lá hình trứng, gân nổi rõ ở cả 2 mặt, cuống lá mảnh. Hoa lưỡng tính, to, màu trắng phớt vàng mọc đơn độc ở đầu cành. Quả kép hình trụ. Hạt màu đỏ, nhẵn bóng, có mùi thơm.
* Đặc điểm sinh thái:
Mỡ là cây đặc hữu của miền Bắc Việt Nam, phân bố nhiều ở vùng Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ vào đến Thanh Hoá, Hà Tĩnh, rải rác đến tận Quảng Bình. Mỡ tái sinh tự nhiên ít, chỉ thấy ở nơi thảm tươi thưa. Có khả năng tái sinh trồi khoẻ. Mỡ là cây ưa sáng, khi nhỏ cần ánh sáng yếu. Vào mùa hè có ánh sáng mạnh cũng cần có độ che thích hợp thì mới sinh trưởng tốt.
2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc
*Thời vụ trồng:
- Vụ xuân trồng vào lúc có mưa phùn, đất đã ẩm, lượng mưa lớn hơn lượng bốc hơi.
- Vụ thu thông thường từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 10. Tận dụng ngày râm mát, mưa rào, đất đã ẩm, tránh những ngày nắng nóng, bốc hơi nhiều hoặc mưa to.
* Phương thức và mật độ trồng
- Phương pháp trồng: Cây mỡ được trồng trên băng chặt theo đường đồng mức. Tận dụng độ tàn che của băng giữ lại những cây gỗ tái sinh tự nhiên do đó không phải trồng lại cây che phủ đất. Phương pháp này tỏ ra nhiều ưu điểm, giữ dược hoàn cảnh của rừng, đất rừng, bảo vệ môi trường.
- Mật độ trồng: Trên diện tích phát đốt toàn diện mật độ trồng 2500 cây/ha. Trồng trong băng thì cự li cây cách cây 2 m, hàng cách hàng 2,5 m.
* Tiêu chuẩn cây con đem trồng: Cây xanh tốt, cứng cáp, có 9-11 lá trở lên, cao 25-30 cm, đường kính cổ rễ 0,25-0,30 cm. Không trồng cây cong queo, cụt ngọn, hai ngọn hoặc bị sâu bệnh.
* Kỹ thuật trồng
- Đào hố: Hố trồng có kích thước 40x40x40 cm. Lấp hố trước khi trồng khoảng nửa tháng bằng đất tơi xốp tất nhiên phải nhặt hết cỏ.
- Trồng cây: Cây trước khi đem trồng cần được tưới ẩm ở vườn trong ngày hôm trước. Tránh làm vỡ bầu khi vận chuyển cây đến nơi trồng. Cắt bỏ vỏ bầu, đặt cây vào hố ngay ngắn, phủ đất tơi nhỏ và nén chặt từ dưới dần lên trên quá cổ rễ cây 2 cm.
3. Phòng trừ sâu, bệnh hại
- Làm cỏ sạch, xới đất, phát dây leo, chú ý phải phát quanh từ từ, để độ chiếu sáng vừa phải, phát quang mạnh đột ngột để ánh sáng quá nhiều dẫn đến bốc hơi mạnh cây dễ bị vàng úa. Ngược lại không để câzay con bị cớm lâu.
- Mỡ thường bị loài ong ăn lá mỡ phá hoại. Tuỳ tình hình mà áp dụng mức độ phòng chống khác nhau.
+ Mức độ nhẹ: Xới nông, diệt kén quanh các cây có dấu hiệu tán lá bị sâu hại. Xới đất sâu 6-7cm, rộng ra hơn hình chiếu tán lá từ 20-50cm . Một năm xới 1-2 lần từ tháng 2đến thượng tuần tháng 3.
+ Mức độ nặng: Phun thuốc bột 666 nồng độ 6% với liều lượng như sau:
+ 20-25 kg/ha cho rừng mỡ ở tuổi 9-10.
+ 15-18 kg/ha rừng mỡ ở tuổi 6-8.
+ 10-12 kg/ha rừng mỡ tuổi dười 6.
Phun thuốc đều trên tán, phun vào buổi sáng (từ 5-7 giờ sáng).
- Khi chăm sóc cần kết hợp với trồng dặm để đảmbảo tỷ lệ thành rừng. Kết hợp công tác phòng chống cháy rừng, bảo vệ rừng không để người và gia súc phá hại.
4. Khai thác, sử dụng
Cây mỡ có thể cho khai thác tỉa thưa sau 6-7 năm trồng để lấy gỗ làm kèo nhà, đóng đồ gia dụng. Sau 15 năm, gỗ mỡ khai thác phục vụ cho công nghiệp và các nhu cầu khác.
