NẤM ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO
(Cordyceps Militaris)
Nấm Đông trùng hạ thảo (Cordyceps) là một loại nấm ký sinh nội bào, thuộc nhóm nấm Ascomycota. Hiện có khoảng trên 500 loài khác nhau, phân bố chủ yếu ở khu vực Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Chủng nấm Cordyceps Militaris là một trong số những loài thuộc họ Cordyceps, chúng ký sinh trên cơ thể một số loại sâu, nhộng của côn trùng thuộc họ Lepidoteran. Trong tự nhiên, các bào tử nấm tồn tại, phát tán trên bề mặt đất, lá cây, ngọn cỏ và cả trong đất. Trong điều kiện thuận lợi (nhiệt độ khoảng 25 - 27oC. RH=75-90%), chúng tấn công các loài sâu, hoặc nhộng của côn trùng, ký sinh trong cơ thể vật chủ, khi di chuyển vào trong lòng đất, hệ sợi nấm phát triển từ bào tử nấm nhờ sử dụng dinh dưỡng của sâu/côn trùng, và giết chết vật chủ. Lúc này, loài sâu/nhộng bị nấm ký sinh đã di chuyển đến gần mặt đất và chết. Sau đó, hệ sợi nấm phát triển mạnh trong điều kiện lạnh (dưới 24oC), từ hệ sợi sẽ hình thành quả thể nấm trên mặt đất. Do đó, Nấm đông trùng hạ thảo có thể được gọi là con/cây.
Theo các nghiên cứu khoa học nấm Đông trùng hạ thảo được xem là một loại dược liệu quý (nguồn gốc từ y học Trung Quốc). Cordyceps Militaris có khả năng tạo ra rất nhiều các hợp chất có hoạt tính sinh học, bao gồm Polysaccharies, Cordycepin, Adenosine, amino acid, ergosterol, sterols, cordycepic acid, SOD, và nhiều loại vitamin khác nhau. Trong số đó hai thành phần Cordycepin, Adenosine đóng vai trò quan trọng nhất, có tác dụng tăng khả năng miễn dịch của cơ thể, chống lại các tế bào gây bệnh ung thư (anticancer), kháng một số nấm bệnh, (antifungus), chống virus gây bệnh (antivirus), tác dụng tốt với những người bị bệnh tim mạch, giúp tăng cường sinh lực cho nam giới...Đặc biệt Cordycepin có tác dụng điều trị cho những bệnh nhân bị mắc chứng bệnh Acute lymphoblastic Leukemia
Hiện nay, loại nấm này đã được trồng trong điều kiện nhân tạo để đáp ứng nhu cầu của người dân về điều trị bệnh và nâng cao sức khỏe. Hàm lượng các hoạt chất có trong nấm trồng tương đương hoặc thậm chí cao hơn nhiều so với nấm trong tự nhiên. Chủng nấm Cordyceps Militaris có khả năng tạo ra hàm lượng Cordycepin cao nhất.
Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp – Đại học Nông Lâm Thái Nguyên hợp tác cùng Viện Di truyên Nông nghiệp đã nghiên cứu thành công quy trình công nghệ sản xuất nấm Đông trùng hạ thảo và thực hiện sản xuất thành công chủng nấm Cordyceps Militaris trong điều kiện nuôi trồng nhân tạo. Đến nay Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp Lâm nghiệp đã có sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo cung cấp cho thị trường. Các sản phẩm nấm thương mại gồm bình nấm tươi, nấm quả thể sấy khô, bột nấm sấy khô. Giá bán đối với 01 bình nấm quả thể tươi là 288.000 đồng (khuyến mại cho 100 khách hàng đầu tiên, mua 01 bình được tặng 01 bình), đối với 100g nấm quả thể khô có giá 5,4 triệu đồng.
CHẾ BIẾN VÀ SỬ DỤNG
Cách 1: Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong
Nguyên liệu: 100g nấm Đông trùng hạ thảo tươi ngâm với 0,5 lít mật ong nguyên chất.
Phương pháp: Ngâm Đông trùng hạ thảo tươi trong mật ong khoảng 7-10 ngày, sau thời gian trên có thể dùng mỗi ngày từ 15-20ml trước ăn sáng 1 tiếng.
Công dụng: Chữa hen suyễn, ho lâu ngày, kích thích tiêu hóa, làm sạch nicotin trong phổi đối với người hút thuốc lá nhiều.
Cách 2: Đông trùng hạ thảo ngâm rượu
Nguyên liệu: 10g nấm Đông trùng hạ thảo tươi ngâm với 0,5 lít rượu trắng nguyên chất.
Phương pháp: Ngâm Đông trùng hạ thảo tươi trong rượu trắng khoảng 20-30 ngày, sau thời gian trên có thể dùng mỗi ngày từ 15-20ml.
Công dụng: Trị đau thắt lưng, liệt dương, kích thích tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng.
Cách 3: Đông trùng hạ thảo hầm gà, chim bồ câu, hoặc các món canh
Nguyên liệu: 5g nấm Đông trùng hạ thảo tươi (=30g nấm tươi), 1 con gà/1 con chim bồ câu, 10g tiêu xanh, 10g gừng, 5g muối ăn, 100-150 ml rượu trắng
Phương pháp: Gà được làm sạch và loại bỏ nội tạng, sau đó cho các thành phần nguyên liệu vào trong bụng của con gà, ninh cho tới khi nhừ.
Công dụng: Giúp khí huyết lưu thông, chuyên trị thiếu máu, liệt dương, xuất tinh ngoài về đêm, đau thắt lưng và đầu gối, phụ nữ tắc kinh nguyệt, ho và ra mồ hôi trộm, chống lão hóa, làm đẹp da.
Cách 4: Đông trùng hạ thảo hãm kiểu uống trà
Nguyên liệu: 0,2-0,5g nấm Đông trùng hạ thảo khô (=2-3g nấm tươi Phương pháp: Ngâm Đông trùng hạ thảo trong cốc nước nóng khoảng 5 phút, sau đó uống nước và nhai cả nấm.
Công dụng: Tăng sức đề kháng, giảm oxi hóa, đẹp da, tăng cường lưu thông máu và ngăn ngừa ung thư, hiếm muộn con.
Cách 5: Bột Đông trùng hạ thảo nấu cháo
Nguyên liệu: 1-2g bột sinh khối nấm Đông trùng hạ thảo khô
Phương pháp: Rắc bột sinh khối nấm Đông trùng hạ thảo lên trên bát cháo nóng, đảo đều và sử dụng
Công dụng: Tăng cường phục hồi chức năng cho người bệnh, trị hen suyễn, suy kiệt.
Cách 6: Đông trùng hạ thảo hấp cơm
Nguyên liệu: 3-5 nhánh nấm Đông trùng hạ thảo
Phương pháp: Cho các nhánh nấm đựng trong bát nhỏ, hấp vào nồi cơm cho tới khi chín (cơm chín) sau đó ăn trực tiếp.
Công dụng: Phương thuốc này có tác dụng điều trị viêm gan B
BẢO QUẢN: Nấm tươi đã thu hoạch bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh (4oC), không đậy nắp dụng cụ đựng quả thể nấm để cho nấm tự khô. Sau khi nấm đã khô hoàn toàn cho vào lọ sạch, đậy kín nắp và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Bình nấm tươi nguyên lọ đậy nắp nilon và bảo quản ở nhiệt độ 20-22oC trong vòng 5 ngày, ngăn mát tủ lạnh trong 10 ngày.
Liên hệ cung cấp: Vi Thị Thi: 0976 974 560
Nguyễn Thị Lan: 0979 449 106
Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp – Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên, xã Quyết Thắng, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
- Thúc đẩy nông nghiệp tuần hoàn hướng đến phát triển nông thôn bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu
- 8 cách sử dụng đông trùng hạ thảo hiệu quả nhất cho sức khỏe
- Nghiên cứu nhân giống cây Bách Bộ
- Chất quý Cordycepin và Adenosine trong đông trùng hạ thảo
- Viện Lâm nghiệp và Phát triển bền vững tiếp đón đoàn tập huấn thực tế về CarboScan và CO2FIX- Dự án CIDEV Tăng cường giáo dục về biến đổi khí hậu vì sự phát triển bền vững ở Việt Nam (dự án CLIDEV)
